Enkele kanttekeningen bij het bezoek van minister Reynders aan de Syrische vluchtelingenkampen.

Naar aanleiding van het bezoek van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders aan een Syrisch vluchtelingenkamp in Turkije acht ik het moment rijp voor bepaalde kanttekeningen bij het Syrische conflict. Ik volg het Syrische conflict op de voet sinds het begin, zowel in de Arabische als de Westerse media. Ik heb contacten gehad met verschillende Syrische vluchtelingen en immigranten. Ook had ik midden september de kans om zelf één van de vluchtelingenkampen in Jordanië te bezoeken.Ik heb een fotoreportage gemaakt voor UNHCR. Mijn opinie kreeg vooral vorm door een ontmoeting met Ali Ferzat, een prominent cartoonist van de Syrische revolutie die een heel ontluikende blik op het Syrische conflict heeft.

Humanitaire steun

Didier Reynders vertelde in de media dat België nu 500 000 euro uittrekt voor de bouw van een school in één van de vluchtelingenkampen. Deze steun zou op termijn naar 2 miljoen euro kunnen opgetrokken worden. De schoolse opvang is een prangend probleem; als er al leerkrachten zijn dan staan die voor een klas van 80 leerlingen. Met het begin van het schooljaar hebben vele kinderen niet verder kunnen studeren.Er zijn in het kamp ook weinig andere jongerengerichte activiteiten. In het Zatari vluchtelingenkamp zijn er officieel kindvriendelijke terreinen maar dit is maar voor een deel van het kamp, het merendeel van de jeugd zit in zones waar deze terreinen ontbreken. Er is dus niets te doen, de kinderen vervelen zich. Op de koop toe hebben veel van deze kinderen traumatische toestanden meegemaakt, iedereen heeft wel een familielid verloren. Ik vernam dat een moeder haar kinderen ondergronds had verborgen uit angst voor de Syrische soldaten en dat ze bijna gestikt waren toen ze hen weer opgroef.Deze voorbeelden tonen aan dat hun situatie heel precair is en dat er dringend meer steun nodig is om de levenskwaliteit van de vluchtelingen te verbeteren. maken. De Belgische steun is dus goed, maar voorlopig onvoldoende.

Opvang van vluchtelingen in België

Een ander voorstel was het naar België overbrengen van Syrische vluchtelingen uit de vluchtelingenkampen, maar Reynders kwam snel tot de vaststelling dat de vluchtelingen dit niet willen. Dit is ook zo, want ze leven van dag tot dag en verwachten elk moment het bericht dat het regime is gevallen zodat ze dan terug kunnen keren naar hun dorp. Vaak ligt dit maar op enkele tientallen kilometers van het kamp. Diegene die dan naar België komen zijn vooral Syrîërs wiens politieke activiteiten te gevaarlijk werden in de buurlanden en moesten vertrekken naar het Westen. In september vroegen er 73 Syriërs asiel aan in België, in totaal 463 voor 2012. Op dit moment zijn er ongeveer 13000 asiel aanvragen van Syriërs in heel Europa, velen zijn dus activisten die hun activiteiten verder zetten in het Westen. Als de situatie echter langer gaat aanslepen, dan zal er hervestiging of resettlement nodig zijn van de vluchtelingen in de kampen. 

Militaire steun

Reynders beloofde op termijn de Syrische oppositie wapens te leveren. Volgens Ali Ferzat is dit niet nodig: “het regime van Alassad had al enkele maanden na het begin van de revolutie moeten vallen, maar omwille van de steun van landen zoals Iran, Rusland, Noord-Korea en China en een organisatie als Hezbollah is het regime Alassad in het zadel kunnen blijven”. De oplossing is dus niet militaire steun, want dan komen we toch maar in een opbod terecht tussen de wereldmachten. Er dreigt dan een verdere escalatie van het conflict in plaats van een diplomatieke oplossing. Het Westen kan blijven proberen alle steunkanalen van Rusland voor het Alassad-regime te verbreken maar het regime zal altijd wel een weg vinden. Marcelo Ninio, een fotograaf van Folhanews uit São Paulho, vond bewijzen dat het Syrische regime Braziliaanse wapens inzet. Er zal dus altijd een toevoer van wapens zijn. Catherine Ashton riep op 15 Oktober nog op om alle wapen export naar Syrië stil te leggen: " Alle staten moeten het voorbeeld van de EU volgen".  En volgens Ferzat: “ Het Syrische regime betaalt de Russische regering massa's geld voor het veto in de VN Veiligheidsraad en staat ook toe dat Rusland militaire basissen bouwt in Syrië.” 

Conclusie

De diplomatieke oplossing van het conflict moet volgens Ferzat gepaard gaan met humanitaire steun van de oppositie. Er zijn medicijnen en civiele hulp nodig. Volgens Alassad is het Syrisch conflict geen politiek probleem,  maar het probleem is dat bepaalde groepen in de samenleving sektarisch geweld promoten en hij doet de opstandelingen af als terroristen gesteund door buitenlandse machten. Maar volgens Ferzat is dat een dat een mythe: tijdens het regime van de Baath partij werden zowel Christenen, Moslims als seculiere onderdrukt; iedereen komt dus in opstand. Het is dus niet zo dat bepaalde groepen het voortouw hebben genomen en dat we nu moeten vrezen dat de Islamisten aan de macht komen en sektarisch geweld gaan promoten.      

Willemjan Vandenplas is Freelance fotograaf, student Public Health, vertaler en wereldreiziger.

---