John Hilary is the executive director of the British NGO War on Want. They have partnerships with different social movements and trade unions. His organization promotes Global Justice. He was at the World Social Forum (WSF) to get in touch with progressive forces and social movements. 

Around which themes does War on Want work?

There are two themes. First of all is economic justice, fights against the capitalistic system, trade justice, unequal exchange and the role of multinationals. Secondly to fight colonialism and imperialism.

Why was the WSF so important for your organization?

Because we are active around colonialism and the struggle for Palestine, the Sahraoui and the Nato thread in the Middle East and North Africa. Also because of the new free trade agreement of the EU with the Agadir countries ( Morocco, Tunisia, Jordan and Egypt) we consider it as a new tentative of imperialism of the EU. Here we were able to talk to a lot of comrades about these issues and make new partners and political links.

What was your impression of the WSF 2013 in Tunis?

The fact that the PA (Palestinian Authority) was represented was really bad, because social movements and organizations from Palestine were afraid to come. USAID had a stand and people were asking what they did here. There were actually two forums, one for the international community on the top of the hill around economic justice and environment below the hill there was the Arab mobilization. There were few interactions between the two places. You could see that at the talks around Palestine and Iraq there were mostly Arab people.

What brings the future?

That's a big question, were do we go next. It was an open space, but more people are thinking that we should create a global movement for political change. It's nice to talk in a sunny place, but we need to act. Also one of the Founding Fathers, Chico Whitaker, claimed for years it should be an open space, but now he declared before the WSF 2013 that it should become a global political movement.

We can say that capitalism is in crisis and we see the worst form of capitalism reviving with austerity measures. I think social movements have failed in this struggle to give other models a chance in the Western World. In the Western World political change is less possible because the state is to anchored in society and is too strong. In Bolivia this was possible because the state was weak.

Pedro Santana is the president of the Colombian organization “Viva la Ciudadania”. He is also one of the founders of the World Social Forum (WSF). He was for 4 years head of the methodological assembly of the WSF. He is a sociologist and philosopher who created in '89 his organization as the result of a social movement for a new constitution in Colombia. I met him in the hotel lounge of our hotel, were he was willing to give me an interview about how the process started in 2001 in Porto Alegre. And has now become a world wide movement and interaction point of the civil society. 

What are the objectives of Viva la Cuidadania?

We are an organization based in the rural areas and also in cities. We focus on the participation of civilians in the political process. We educate people and we give information. We have a newsletter in Colombia with more than 60 thousand subscribers.

Are the problems in Colombia global problems?

Yes, because the problems that are tackled in the WSF are the same as in Colombia. We share a lot of similar problems as the one's the WSF were based on. These we have to attack together with other organizations all around the world. The problems in Colombia are for example: the armed conflict, the drugs trafficking, social exclusion, indigenous right, environmental problems, the struggle for social rights, the struggle of small farmer's against the big multinationals.

Why is the WSF not an event, but a process?

It's the 10th time we organize a global event, but there are many local events and national events, because a global movement needs a local and national base. The interactions that happen at the WSF are long term interactions, people meet on the forum and continue working together in the future. We can say that it's becoming more a movement than a forum. Because we represent counter current against Neoliberal ideology. We opted to expand it world wide and make forums all over the world and around different subjects.

How did the WSF shape this world?

In a world were they declared the end of the history. The Washington Consensus declared in the nineties that Neoliberal ideology would dominate the world until the end of history. The WSF created in this setting the conscience that an other world is possible. At this moment the forum represent the eruption of this slogan. It's the opposition against the simple idea that Neoliberalism dominates this world. It criticizes the one-track thought and the totalitarian thought that doesn't take in account poverty and that the only world possible is the one of profit and the one of globalization. The Forum represents this counter current.

In which stage of the WSF are we?

We started of in Porto Alegre in 2001 and in 2004 it was held for the first time outside Brazil (in mumbai) to expand it to other regions and create this global movement. In 2006 it took place in Bamako, Karachi and Caracas, in 2007 in Nairobi, in 2011 in Senegal and now in Tunis. We held it in Nairobi in 2007 because the Washington Consensus said that Africa was a lost continent. The big capitalist casino said that Africa was death. We showed the world that Africa is resilient and we made the invisible visible. Now there is Tunis, were we show the world that we were right that an other world is possible in Africa. North Africa prepared during 7 years for the forum, we made visible how their culture has been stigmatized and how much violence has been done against them. The had to take it up against undemocratic regimes and this struggle they called the Arab Spring. They got rid of Ben Ali, Mubarak and Qaddafi in a revolution for freedom, civil rights, woman’s rights and against exploitation and poverty. For this we are here we are here to help them in their struggle.
What was the impact of the WSF in Latin America?

In Latin America the movement succeeded in the reconstruction of democracy in most of the countries. These countries have changed the international regime and got more autonomy. The poor people and the excluded got in power and the got more control of human resources and claimed more public goods. The democratic regimes have a more autonomous relation with the United States and with the international centers of power.

After the first WSF in 2001 in Porto Alegre a lot af progressive presidents came into power in Latin America, it created a real political revolution with Lula in Brazil, Tabaré Vasquez in Uruguay, Correa in Ecuador, Kirchner in Argentina, Ortega in Honduras, Lugo in Paraguay and Evo Morales in Bolivia. In the WSF 2002 Lula was a guest and after his election he said the if the WSF wouldn't unblocked the harts and minds of the Brazilians he would never have been president of Brazil. The other progressive presidents followed on this wave of Chavez and Lula in Power in Venezuela and Brazil.

What are the most important characteristics of the WSF in Tunis?

The forum is an open space with a lot of plurality and diversity. It's based on the secular principles, this is what it bring to the Arab culture. There are a lot of people from all parts of the world with different experiences. We promote an exchange of ideas and experience. It's also a place to network and to bring people together. It's a real cocktail, with more than 1000 activities this year. There are no indicators to measure the impact, but in Latin America there has been a big evolution in the mind set of people thanks to the WSF. Here in Tunis I gave some lectures and I noticed that 40% of the attendants were young Tunians students. For them it will be really difficult to wake up again after the WSF in a regime that is very conservative, while the forum was so open. We learned them that here that god doesn't make politics, but people do.

(c) Willemjan Vandenplas

Francis Fukuyama stelde in '92 in zijn boek het einde van de geschiedenis dat het neoliberalisme overwonnen had. In 2001 gaf de mondiale civil society met het eerste Wereld Sociaal Forum (WSF) in Porto Alegre (Brazilië) weerwoord: een andere wereld is mogelijk!

In 2002 werd het opnieuw georganiseerd, met als gast presidentskandidaat Ignacio ”Lula” Da Silva. Toen hij president werd later dat jaar vertelde Lula dat hij de verkiezingen niet gewonnen zou hebben moest het WSF in 2001 de harten en de geesten van de Brazilianen niet ontgrendeld hebben. Ondertussen heeft Lula in Brazilië en ver daarbuiten voor verandering gezorgd. Het WSF heeft een onmeetbare impact op de wereld. Het is een proces dat mensen samenbrengt die ervaring uitwisselen die soms heel divers is. Van 26 maart tot 30 maart werd het WSF in Tunis gehouden. Fotograaf Willemjan Vandenplas was aanwezig op de slotdag toen al de grote organisaties al naar huis waren en de Tunesiërs terug wakker werden in een conservatief regime.

Mamadou Saa, Mauritanië, Nationaal Forum voor de Rechten van de Mens. Saa: “Het forum is één van de weinige momenten waarop heel ons netwerk samenkomt. Het is nu de derde keer dat heel ons netwerk deel neemt. Het is belangrijk voor ons om hier gemeenschappelijke werkpunten te vinden. Dit is belangrijk voor onze coördinatie.”

(tekst Liesbet Vangeel (FOS) Foto's Willemjan Vandenplas)

Campagne Recht op Waardig Huishoudwerk gelanceerd!De socialistische beweging zal de komende maanden de krachten bundelen voor de campagne ‘Recht op Waardig Huishoudwerk’. Vandaag werd in Brussel het startschot gegeven van de fos-campagne.

Prima Ocsa kwam speciaal vanuit Bolivia naar België voor deze campagne. Prima is algemeen secretaris van FENATRAHOB, de Nationale Federatie van Huishoudwerksters in Bolivia. Zij begon op 9-jarige leeftijd te werken als huishoudwerkster. Ze ondervond aan den lijve de problemen van het vak: onderwaardering, te lage lonen, lange werkdagen, weinig of geen vakantie, gebrek aan sociale zekerheid, … Om haar rechten als werkneemster te kennen en te verdedigen sloot ze zich aan bij een lokale afdeling van de vakbond. Vandaag strijdt zij als bestuurslid van de nationale federatie FENATRAHOB voor de rechten van duizenden Boliviaanse huishoudwerk(st)ers.

En die strijd werpt zijn vruchten af: eind 2012 ratificeerde de Boliviaanse regering als zesde land ter wereld Conventie 189 van de Internationale Arbeidsorganisatie. Deze conventie is een historische document waarin huishoudwerk(st)ers voor de eerste keer op mondiaal vlak als echte werknemers met volwaardige arbeidsrechten worden erkend. Organisaties hebben nu een internationaal instrument in handen waarmee ze overheden kunnen wijzen op hun tekortkomingen m.b.t. de bescherming van de werknemers in deze sector. 

“De ratificatie van de conventie door Bolivia was voor ons een grote overwinning,” stelt Prima Ocsa. “Toch is de strijd nog niet gestreden. Bolivia heeft nu verschillende wetten waarin de rechten van huishuidpersoneel zijn opgenomen, maar deze worden nog niet genoeg toegepast! Er bestaan geen mechanismen voor arbeidscontrole en werkgevers die de wet met voeten treden worden niet gestraft.”

“Wij ondersteunen organisaties in het Zuiden zoals FENATRAHOB bij de versterking van hun organisatie,” aldus Annuschka Vandewalle, algemeen secretaris van fos. “Maar we kunnen en moeten nog meer doen: met onze campagne willen we mensen hier sensibiliseren en mobiliseren om zo de nodige politieke wil los te maken om Conventie 189 te ratificeren én te implementeren in nationale wetgevingen.” 

De hele socialistische beweging zet zijn schouders mee onder deze campagne. Kopstukken van het Vlaams ABVV, de Socialistische Mutualiteiten en sp.a veegden vandaag symbolisch enkele problemen onder de mat vandaan. Caroline Copers (Vlaams ABVV) kaartte het probleem van de arbeidsduur aan: “Wereldwijd heeft bijna 1 op 2 huishoudwerksters geen recht op rust of op beperking van de arbeidsduur tot 8 uur per dag of 40 uur per week. In Peru werkt een inwonende huishoudwerkster gemiddeld 62 uur per week en een uitwonende 49 uur per week. Dit zijn schandalige cijfers! Heel veel mensen die ten dienste staan van anderen en die daar bovendien bijzonder slecht voor betaald worden, kunnen zelf geen privéleven opbouwen. Als vakbond vinden we dit onaanvaardbaar.”

Bruno Tuybens (sp.a) wil dat de lage lonen voor huishoudpersoneel worden aangepakt: “Vroeger was het vanzelfsprekend dat het huishoudelijk werk door de vrouw werd gedaan, door de moeder, de “vrouw aan de haard”. Het werd economisch niet gevaloriseerd en sindsdien is het gevoel dat huishoudwerk nauwelijks iets bijbrengt aan onze samenleving blijven bestaan. Daardoor gaat de job gepaard met een zeer lage verloning. Dit noem ik een stille schande. Politiek en vakorganisaties moeten de handen in mekaar slaan om te strijden voor een correcte verloning voor huishoudpersoneel.”

Paul Callewaert (Socialistische Mutualiteiten) vroeg aandacht voor het gebrek aan sociale bescherming voor huishoudpersoneel: “De Socialistische Mutualiteiten bestaan dit jaar 100 jaar. Dat is 100 jaar van sociale strijd, strijd voor een meer menswaardig bestaan, en ik denk dat we daar in België vandaag aardig in gelukt zijn. We hebben ervoor gezorgd dat mensen een betere ondersteuning krijgen, dat noodzakelijke zorgen niet het privilege zijn van diegenen die het zich kunnen permitteren. Wij steunen de campagne van fos om dit ook in het Zuiden te bekomen. fos steunt daar organisaties in het middenveld zodat zij kunnen strijden voor meer sociale rechtvaardigheid. Diegenen die proberen deze organisaties te dwarsbomen, zullen wij zelf onder de mat vegen!”

Op woensdag 27 februari stelde senator Sabine Vermeulen van N-VA een parlementaire vraag aan Jean-Pascal Labille, minister van ontwikkelingssamenwerking. Zij kwam tot de vaststelling dat het Filipijnen nationaal beleid in verband met Brain Business niet houdbaar is als er op het Filipijnse platteland een acuut tekort is aan medisch personeel.


Enkele kanttekeningen

De Filipijnen behoren tot de zogenaamde ”emerging countries” volgens het IMF. In de Filipijnen houdt de elite de touwtjes op economisch en politiek vlak stevig in handen met een grote ongelijke verdeling van rijkdom tot gevolg. Het nationaal ontwikkelingsmodel bestaat erin om opgeleid personeel in het buitenland te werk te stellen. De Filipijnen is de grootste exporteur ter wereld van verpleegkundigen en de tweede grootste exporteur van dokters volgens de WHO (World Health Organization). Er is een enorm tekort aan medisch personeel op het platteland en de ironie wilt dat dokters in de steden soms werkloos zijn.  In de VS is zowat 76% van het buitenlandse medisch personeel Filipijns. Ongeveer 8% van de bevolking werkt in het buitenland. Op deze manier ontvangt de Filipijnen ongeveer 8.5 miljard dollar per jaar aan remittencies.

Deze export van arbeidskrachten levert de Filipijnse overheid weliswaar veel geld op dat het kan gebruiken voor de ontwikkeling van het land. De expats die na een verblijf in het buitenland terugkomen zijn beter opgeleid en zorgen ook voor een kwaliteitsverhoging van de lokale gezondheidszorg volgens de WHO. Sinds 1995 stimuleert de Filipijnse overheid deze terugkeren. De expats krijgen bepaalde voordelen als ze terug keren zoals geen belastingen op hun aankopen tijdens hun eerste jaar dat ze terug zijn, interessante intrestvoeten om leningen te krijgen en gesubsidieerde beurzen. Volgens de WHO (World Health Organization) heeft dit systeem tot goede resultaten geleid en staan er veel andere landen klaar om hetzelfde systeem in te voeren. Het is dus een systeem dat bijdraagt tot de nationale ontwikkeling, maar houdt het niet een bepaalde elite in de steden in het zadel? Wat met het acute tekort aan medisch personeel op het platteland?

De verdeling van ziekenhuizen en medisch personeel over het land is zeer onevenwichtig. Er is sprake van een centralisatie van de ziekenhuizen en het medisch personeel in de buurt van Manilla en Cebu. Op het Filipijnse platteland is de gezondheidszorg veelal ontoereikend en van slechte kwaliteit. Hiertegenover staat dat er in de Filippijnen absoluut geen tekort is aan goed opgeleide verpleegkundigen. Alleen worden zij niet opgeleid ten behoeve van de lokale gezondheidszorg, maar wel met het oog op het buitenland en de daaraan gekoppelde Brain Business.

Het is uiteraard aan de Filipijnse overheid om de financiële resultaten van deze brain business ten goede te laten komen van de gezondheidszorg in eigen land, maar ook de importerende landen kunnen hierbij helpen door sensibilisering en opname van clausules bij het sluiten van samenwerkingsovereenkomsten.

Oplossingen

In het land van herkomst zijn er oplossingen om dit probleem aan te pakken en toch het systeem van Brain Business te behouden. Om medisch personeel naar het platteland te brengen kunnen er verschillende beleidsmaatregelen genomen worden. Deze beginnen voornamelijk tijdens de opleiding. De opleiding moet meer geconcentreerd worden op lokale problemen, in een lokale taal gegeven en aangepast a.an de lokale cultuur. Ook zouden de lonen moet worden verhoogd door een herverdeling van het budget naar het platteland en een decentralisatie van de ziekenhuizen. Zo zou het medisch personeel een betere toekomst moeten krijgen. Dan is de kans groter dat ze zich zullen inzetten voor hun lokale gemeenschappen, want op zoek gaan naar betere levenscondities blijkt de doorslaggevende factor te zijn.

Hoe moet het nu verder?

Volgens minister Jean-Pascal Labille heeft ons land in 2010 de goedkeuring van de Code of Practice van de WHO over het internationaal aanwerven van gezondheidspersoneel gesteund. Het betreft een vrijwillige en niet-afdwingbare Code die de migratiestroom niet noodzakelijkerwijze inperkt, het recht op migratie erkent en tevens wijst op interessante effecten van de mobiliteit van gekwalificeerd personeel (brain circulation). De bevolking heeft in elk land recht op gezondheidszorg en de Code tracht tussen deze twee rechten een juist evenwicht te vinden. Bovendien hebben de Belgische actoren van de ontwikkelingssamenwerking het Charter aangaande rekrutering en ondersteuning van gezondheidspersoneel in partnerlanden ondertekend. Het Charter richt zich in eerste instantie op de Belgische actoren van de internationale samenwerking op gebied van gezondheid. Het heeft als doel de praktijken bij het aanwerven en ondersteunen van gezondheidspersoneel uit partnerlanden meer te harmoniseren en ze rechtvaardiger en efficiënter te maken. Met betrekking tot de rekrutering stelt het Charter voor om potentiële negatieve gevolgen te compenseren met het lokale gezondheidssysteem van het partnerland en om te informeren en sensibiliseren over de principes van de WGO Code of Practice bij actoren van de publieke en private sector die gezondheidspersoneel rekruteren uit het Zuiden, voornamelijk voor wat betreft het onthaal van deze personen en de implicaties van hun rekrutering in het land van oorsprong.

Volgens senator Sabine Vermeulen van N-VA  moeten we ervoor pleiten dat landen die actief hoger opgeleiden rekruteren, steeds moeten nagaan wat het effect is op het land van herkomst. Als daar een schaarste is aan mensen met het gevraagde profiel, zoals dat het geval is met verpleegkundigen in de Filippijnen, moet van de rekrutering worden afgezien en moet er voldoende ondersteuning worden geboden om de omstandigheden waarin hoger opgeleiden in de landen van herkomst moeten werken, te verbeteren.

Terwijl president Mahmoud Abbas op 14 Maart in Moskou zei dat hij dit jaar de vredesonderhandelingen weer wil opstarten, is er in Israël een nieuwe coalitie gevormd. Deze coalitie zal vooral lippendienst bewijzen aan vredesonderhandelingen agenda setting te doen tijdens het bezoek van President Obama aan Israël en Jordanië. 

“Er is een regering” zei Noga Katz op 14 Maart, woordvoerster van Netanyahu's Likud partij. Netanyahu begint aan zijn derde termijn als premier van Israël. Hij gaat in zee met de seculiere centrumpartij Yesh Atid van ex-nieuwsanker Yaïr Lapid, het Joodse Huis van de ultrarechtse hightech miljonair Naftali Bennett en Hatnua van voormalig buitenlandsminister Tzipi Livni. 

Yesh Atid en het Joods Huis slaagden erin om de ultraorthodoxe partijen in de oppositie te krijgen omdat ze niet akkoord gingen met de eis van de orthodoxe joodse partijen. Deze willen de sociale voordelen behouden en de dienstplicht afschaffen voor de religieuze Joden. Wat een dramatische politieke verandering betekent voor Israël. Veel mensen hopen dat de orthodoxe joden weer gestimuleerd worden en de kans krijgen om vaardigheden te leren zodat ze kunnen bijdragen aan de samenleving. 

Ondanks het ijveren van Lapid voor het hervatten van de in 2010 stilgelegde vredesonderhandelingen was zijn eerste reactie op de tweede plaats van zijn partij duidelijk. "De mensen hebben gekozen voor ons standpunt in verband met hoge prijzen op de woningmarkt". Adi Akol ook van de Yesh Atid vertelde erbij dat het nu tijd is om op welvaart en gezondheid in te zetten. De coalitie heeft zich gevonden in deze thema's en de eis van Lapid is verwaterd. Toch hoopt Saeb Erekat, hoofdonderhandelaar van de Palestijnen, dat Natanyahu gaat kiezen voor vrede en dialoog en niet voor meer nederzettingen en dictaat. 

Op 17 Maart riep de Israëlische ambassadeur in Amerika op de nieuwszender NBC op om de vredesonderhandelingen onvoorwaardelijk terug op te nemen. "Er zullen vanuit Palestijnse kant voorwaarden gesteld worden. Zoals het vrijlaten van de gevangenen die al jaren vastzitten, een einde van de nederzettingen en een terugkeer naar de grenzen van voor de zesdaagse oorlog van 1967" vertelde de ambassadeur op NBC   

De vorming van de regeringscoalitie en de oproep tot vredesbesprekingen komt niet volledig onverwacht omdat President Obama binnen enkele dagen Israël bezoekt. Beide partijen hebben er voordeel bij. Zo wil de Palestijnse Autoriteit meer internationale hulp om haar budgettair tekort weg te werken. Israël van haar kant wil haar imago oppoetsen in de Arabische wereld en daarbuiten. Opvallend is dat Abbas deze oproep doet vanuit Moskou en Israël vanuit Amerika. Het blijft dus gissen of het gaat over duidelijke intenties of aan agenda setting te doen juist voor het bezoek van President Obama. In ieder geval in Israël is men niet bezig met het oplossen van de Palestijnse kwestie en de Palestijnse Autoriteit is bezig met te overleven. Er is altijd hoop, maar de kansen zijn nihil dat er deze maal een oplossing komt omdat de politieke context er helaas niet is. Het verloop van de Arabische Revolutie zal de kaarten leggen voor eventuele oplossingen. Het politieke landschap is de laatste 2 jaar sterk veranderd. Het is dus wachten op stabiliteit in de Arabische wereld Hier klikken om te bewerken.